وزارت امور خارجه می‌گوید که امیرخان متقی، سرپرست این وزارت در دیدار با الکساندرمتیو، رئیس حوزه آسیا پاسفیک فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر، از او خواسته است تا برای کمک به افغان‌های بازگشت‌کننده تلاش‌های خود را افزایش دهند.

براساس اعلامیه وزارت خارجه که امروز (سه‌شنبه) منتشر شده، در این نشست آقای متقی از خدمات این فدراسیون در افغانستان قدردانی کرده و بر همکاری‌های مؤثر این نهاد با مردم نیازمند کشور در عرصه‌های مختلف تأکید نموده است.

متقی همچنان از تمام نهادها و مؤسسات خیریه بین‌المللی، به‌ویژه این فدراسیون خواست تا برای کمک به افغان‌های نیازمند عودت‌کننده تلاش‌های خود را افزایش دهند.

او به‌طور خاص اشاره کرد که با افزایش روند بازگشت مهاجرین افغان از پاکستان و ایران، نیاز فوری به ارائه خدماتی چون سرپناه، آب آشامیدنی سالم، خدمات صحی و همچنان ایجاد فرصت‌های اقتصادی برای آنان وجود دارد.

وی در ادامه خواستار ایجاد کلینیک‌های مجهز و معیاری در داخل کشور برای تداوی کودکان مبتلا به بیماری‌های قلبی نیز شد.

آقای الکساندر متیو در این دیدار اظهار داشت که در حال حاضر در حدود ۳۰۰ کلینیک و شفاخانه در افغانستان تحت حمایت این فدراسیون قرار دارند و تعهد کرد که روند کمک‌های صحی ادامه یافته و گسترش خواهد یافت.

متیو نیز از همکاری امارت اسلامی در تسهیل فعالیت‌های بشردوستانه و ارائه خدمات عادلانه قدردانی کرد و وعده داد که تلاش‌ها برای ارائه خدمات بیشتر به بیماران قلبی و حمایت از نیازمندان افغان با سرعت بیشتری ادامه خواهد یافت.

دو طرف همچنان بر ادامه همکاری‌های مشترک، افزایش کمک‌های بشردوستانه، و حمایت مالی و تجهیز مراکز صحی در افغانستان تأکید کردند.

فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر (IFRC) می‌گوید که از شروع ماه جنوری سال ۲۰۲۵ تاکنون بیش از ۸۰۰ هزار مهاجر افغان از طریق گذرگاه مرزی اسلام‌قلعه از ایران به کشور بازگشته‌اند. به گفته این نهاد، تنها در ماه جون امسال، بیش از ۱۳۷ هزار نفر به کشور برگشته‌اند.

براساس گزارش این نهاد، این موج عظیم بازگشت فشار فزاینده‌ای بر وضعیت بشردوستانه‌ای وارد کرده است که پیشاپیش شکننده و ناپایدار بوده است.

بربنیاد گزارش، بسیاری از بازگشت‌کنندگان در شرایط وخیم وارد کشور می‌شوند. آنان خسته، دچار کم‌آبی و فاقد نیازهای اولیه اند.

در مرز اسلام‌قلعه، دمای هوا اغلب به بیش از ۴۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و خانواده‌ها معمولاً با چیزی جز لباس‌های تن‌شان وارد کشور نمی‌شوند. کودکان نشانه‌های آشکاری از سوءتغذیه دارند و مادران نگرانی عمیقی نسبت به آینده ابراز می‌کنند.

الکساندر ماتیو، مدیر منطقه‌ای IFRC برای آسیا-اقیانوسیه، در جریان بازدید اخیر خود از مرز اسلام‌قلعه گفت: «این مسئله آن‌طور که باید، مورد توجه قرار نگرفته است. این افراد فقط آمار نیستند. آن‌ها خانواده‌هایی اند که به کشوری بازمی‌گردند که از پیش با درگیری، فروپاشی اقتصادی و بلایای طبیعی دست‌وپنجه نرم می‌کند. آن‌ها شایسته کرامت و حمایت فوری هستند.»

بسیاری از این بازگشت‌کنندگان سال‌ها، و در برخی موارد دهه‌ها، در ایران یا پاکستان زندگی کرده‌اند.

تصمیم آن‌ها برای بازگشت عمدتاً ناشی از وخامت شرایط اقتصادی، تشدید محدودیت‌های قانونی علیه مهاجران، و افزایش بی‌ثباتی‌های منطقه‌ای است.

از اواخر سال ۲۰۲۳ تاکنون، بیش از یک میلیون نفر از شهروندان افغان نیز از پاکستان به کشور بازگشته‌اند؛ مسئله‌ای که فشار زیادی بر جوامع محلی و خدمات عمومی در سراسر افغانستان وارد کرده است.

جمعیت هلال احمر افغانستان (ARCS) با پشتیبانی (IFRC)، رهبری عملیات امداد اضطراری را در گذرگاه اسلام‌قلعه بر عهده دارد.

داوطلبان در حال توزیع مواد غذایی و آب آشامیدنی سالم، ارائه خدمات صحی و راه‌اندازی کلینیک‌های سیار هستند که روزانه حدود ۵۰۰ مریض را تداوی می‌کنند. بسیاری از آن‌ها زنان باردار، کودکان و سالمندان هستند.

با وجود این تلاش‌ها، ذخایر دوایی به‌سرعت رو به کاهش است.

یکی از نرسان هلال احمر افغانستان گفت: «بسیاری از مادرانی که با آن‌ها صحبت می‌کنیم، به‌شدت خسته‌اند و تمام تمرکزشان بر سلامت فرزندان‌شان است. آن‌ها سفرهای طولانی را در گرمای شدید پشت سر گذاشته‌اند و اکنون وارد آینده‌ای مبهم شده‌اند.»

پس از ثبت‌نام، خانواده‌ها به شهر هرات منتقل می‌شوند، اما مشکلات همچنان ادامه دارد. بسیاری از بازگشت‌کنندگان جوان با زندگی در افغانستان ناآشنا هستند، در حالی که خانواده‌های آن‌ها برای تأمین مسکن، درآمد و دسترسی به آموزش با مشکلات جدی مواجه‌اند.

زنان و دختران به‌ویژه در معرض آسیب‌های بیشتری قرار دارند، آن‌هم در شرایطی که دسترسی به آموزش و خدمات صحی همچنان به‌شدت محدود است.

تنها در ماه جون ۲۰۲۵، داوطلبان جمعیت هلال احمر افغانستان روزانه هزاران وعده غذای گرم توزیع کردند و اقلام اضطراری برای سرپناه در اختیار خانواده‌ها گذاشتند. با این‌حال، نیازها همچنان از منابع موجود فراتر می‌روند.

الکساندر ماتیو تأکید کرد: «افغانستان از پیش تحت فشار شدید قرار دارد. با افزایش روزانه شمار بازگشت‌کنندگان و پیش‌بینی ورود شمار بیشتری در آینده نزدیک، اکنون زمان بسیار حساسی برای اقدام جامعه جهانی است.»

سازمان IFRC فوراً خواستار افزایش کمک‌های مالی و همبستگی جهانی برای پاسخ‌گویی به این بحران فزاینده شده است. در صورت نبود حمایت گسترده‌تر از سوی نهادهای کمک‌رسان، دولت‌ها و کمک‌کنندگان، چشم‌انداز پیش روی خانواده‌های بازگشتی تیره خواهد بود.

ماتیو افزود: «جمعیت هلال احمر افغانستان و شرکای آن تمام توان خود را به‌کار گرفته‌اند، اما نیازها بسیار گسترده است. این صرفاً یک مسئله مرزی نیست، این یک وضعیت اضطراری انسانی است که نیازمند واکنش جهانی است.»

یک هیأت بلندپایه از امارت اسلامی افغانستان به ریاست ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی ریاست‌الوزراء، پیش از چاشت امروز (سه‌شنبه، ۱۰ سرطان) به دعوت جمهوری آذربایجان، جهت اشتراک در هفدهمین نشست سران سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) عازم باکو شد.

قرار است ملا عبدالغنی برادر در جریان این سفر، ضمن سخنرانی در نشست عمومی سازمان ECO، دیدارهایی با شماری از مقامات بلندپایه دولت آذربایجان داشته باشد. محور این دیدارها تقویت روابط دوجانبه و گسترش همکاری‌ها در بخش‌های مختلف اقتصادی، تجاری و منطقه‌ای عنوان شده است.

هفدهمین نشست سران سازمان همکاری‌های اقتصادی (ECO) با حضور رؤسای جمهور و مقامات ارشد کشورهای عضو، در روزهای سوم و چهارم جولای سال روان میلادی به میزبانی جمهوری آذربایجان برگزار می‌شود.

این سفر یکی از مهم‌ترین حضورهای رسمی امارت اسلامی در یک نشست اقتصادی منطقه‌ای محسوب می‌شود و انتظار می‌رود زمینه‌ساز گسترش تعاملات اقتصادی افغانستان در سطح منطقه‌ای باشد.